اتجاهات‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية‌ ‌نحو‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌عبر‌ ‌وسائل‌ ‌التواصل‌ ‌الاجتماعي‌ ‌ -‌ ‌دراسة‌ ‌وصفية‌ ‌ميدانية‌ ‌على‌ ‌عينة‌ ‌من‌ ‌طالبات‌ ‌جامعة‌ ‌الملك‌ ‌عبد‌ ‌العزيز/جدة‌ ‌-‌ ‌

اتجاهات‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية‌ ‌نحو‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌عبر‌ ‌وسائل‌ ‌التواصل‌ ‌الاجتماعي‌ 

-‌ ‌دراسة‌ ‌وصفية‌ ‌ميدانية‌ ‌على‌ ‌عينة‌ ‌من‌ ‌طالبات‌ ‌جامعة‌ ‌الملك‌ ‌عبد‌ ‌العزيز/جدة‌ ‌-‌ 

أفنان‌ ‌بنت‌ ‌محمد‌ ‌بن‌ ‌بركات‌ ‌باعبد‌ ‌الله‌ ‌حليمة‌ ‌حبيب‌ 
قسم‌ ‌العلاقات‌ ‌العامة‌ ‌||‌ ‌كلية‌ ‌الاتصال‌ ‌والاعلام‌ ‌||‌ ‌جامعة‌ ‌الملك‌ ‌عبد‌ ‌العزيز‌ ‌||‌ ‌المملكة‌ ‌العربية‌ ‌السعودية‌ 
Tab title
 ‌هدفت‌ ‌الدراسة‌ ‌الحالية‌ ‌إلى‌ ‌التعرف‌ ‌على‌ ‌اتجاهات‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية‌ ‌نحو‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌عبر‌ ‌وسائل‌ ‌التواصل‌ ‌الاجتماعي،‌ ‌والكشف‌ ‌ عن‌ ‌تأثير‌ ‌كل‌ ‌من‌ ‌عامل‌ ‌(التكلفة،‌ ‌الثقة،‌ ‌المتعة،‌ ‌الفائدة،‌ ‌الأمان،‌ ‌درجة‌ ‌التعقيد)‌ ‌على‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية‌ ‌في‌ ‌عملية‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني،‌ ‌كذلك‌ ‌معرفة‌ ‌ إيجابيات‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌وسلبياته‌ ‌من‌ ‌وجهة‌ ‌نظر‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية،‌ ‌ومدى‌ ‌تقبلها‌ ‌وتبنيها‌ ‌له،‌ ‌وهل‌ ‌سيقضي‌ ‌هذا‌ ‌النوع‌ ‌من‌ ‌التسوق‌ ‌على‌ ‌التسوق‌ ‌ التقليدي،‌ ‌وفي‌ ‌إطار‌ ‌ذلك‌ ‌تم‌ ‌الاعتماد‌ ‌على‌ ‌المنهج‌ ‌المسحي،‌ ‌وطبقت‌ ‌الدراسة‌ ‌من‌ ‌خلال‌ ‌توزيع‌ ‌(‌400‌)‌ ‌استبانة‌ ‌-‌ ‌بطريقة‌ ‌إلكترونية‌ ‌-‌ ‌على‌ ‌طالبات‌ ‌جامعة‌ ‌ الملك‌ ‌عبدالعزيز‌ ‌كعينة‌ ‌عشوائية‌ ‌بسيطة‌ ‌للمرأة‌ ‌السعودية.‌ ‌ وتوصلت‌ ‌الدراسة‌ ‌إلى‌ ‌توجه‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية‌ ‌إلى‌ ‌هذا‌ ‌النوع‌ ‌من‌ ‌التسوق‌ ‌حيث‌ ‌إن‌ ‌88‌%‌ ‌من‌ ‌المبحوثات‌ ‌لديهن‌ ‌اتجاهات‌ ‌إيجابية‌ ‌نحوه،‌ ‌كما‌ ‌أظهرت‌ ‌ النتائج‌ ‌أن‌ ‌تطبيق‌ ‌الإنستقرام‌ ‌هو‌ ‌أكثر‌ ‌الوسائل‌ ‌جذباً‌ ‌للتسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌لدى‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية،‌ ‌وبينت‌ ‌الدراسة‌ ‌أن‌ ‌ما‌ ‌يميز‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌عن‌ ‌ التسوق‌ ‌التقليدي‌ ‌هو‌ ‌إمكانية‌ ‌التسوق‌ ‌في‌ ‌أي‌ ‌وقت،‌ ‌والراحة،‌ ‌وإيصال‌ ‌السلع‌ ‌إلى‌ ‌المنازل،‌ ‌وأكثر‌ ‌ما‌ ‌يعيق‌ ‌العينة‌ ‌في‌ ‌عملية‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌هو‌ ‌ التعرف‌ ‌على‌ ‌ملمس‌ ‌السلع‌ ‌وجودتها،‌ ‌وأشارت‌ ‌الدراسة‌ ‌إلى‌ ‌أن‌ ‌سلوك‌ ‌العينة‌ ‌الشرائي‌ ‌متسق‌ ‌مع‌ ‌اتجاهاتها‌ ‌المعرفية‌ ‌والوجدانية‌ ‌والسلوكية‌ ‌نحو‌ ‌ التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌عبر‌ ‌وسائل‌ ‌التواصل‌ ‌الاجتماعي.‌ ‌ كما‌ ‌بينت‌ ‌النتائج‌ ‌أن‌ ‌ما‌ ‌يقارب‌ ‌من‌ ‌نصف‌ ‌العينة‌ ‌أصبحت‌ ‌متبنية‌ ‌لهذا‌ ‌النوع‌ ‌من‌ ‌التسوق‌ ‌مما‌ ‌يشير‌ ‌إلى‌ ‌انتشار‌ ‌هذه‌ ‌الفكرة‌ ‌في‌ ‌المجتمع‌ ‌السعودي‌ ‌ بصورة‌ ‌أكبر،‌ ‌وأظهرت‌ ‌الدراسة‌ ‌أن‌ ‌أكثر‌ ‌استراتيجيات‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌التي‌ ‌تبحث‌ ‌عنها‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية‌ ‌هي‌ ‌إيصال‌ ‌السلع‌ ‌بلا‌ ‌مقابل‌ ‌مالي‌ ‌ووضع‌ ‌ صور‌ ‌وفيديوهات‌ ‌توضح‌ ‌استخدام‌ ‌السلع،‌ ‌كما‌ ‌بين‌ ‌قياس‌ ‌الثقة‌ ‌والأمان‌ ‌مؤشرًا‌ ‌عاليًا‌ ‌لدى‌ ‌المبحوثات‌ ‌في‌ ‌ثقتهن‌ ‌في‌ ‌عملية‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني.‌ ‌ وأوصت‌ ‌الدراسة‌ ‌بأهمية‌ ‌أخذ‌ ‌معوقات‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌بعين‌ ‌الاعتبار‌ ‌من‌ ‌قبل‌ ‌المسوقين‌ ‌لكسب‌ ‌العملاء،‌ ‌وأنه‌ ‌على‌ ‌الأسواق‌ ‌التقليدية‌ ‌ضرورة‌ ‌ الدمج‌ ‌مع‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني‌ ‌للمحافظة‌ ‌على‌ ‌عملائها،‌ ‌ومراعاة‌ ‌المصداقية‌ ‌والجودة‌ ‌حيث‌ ‌تعتبر‌ ‌من‌ ‌أبرز‌ ‌السمات‌ ‌التي‌ ‌يجب‌ ‌أن‌ ‌تتوفر‌ ‌في‌ ‌التسوق‌ ‌ الإلكتروني‌ ‌للمساهمة‌ ‌في‌ ‌الحفاظ‌ ‌على‌ ‌العميل‌ ‌وكسب‌ ‌عملاء‌ ‌جدد.‌ ‌ الكلمات‌ ‌المفتاحية:‌‌ ‌اتجاهات،‌ ‌المرأة‌ ‌السعودية،‌ ‌التسوق‌ ‌الإلكتروني،‌ ‌وسائل‌ ‌التواصل‌ ‌الاجتماعي.‌ ‌

Saudi women’s attitudes towards e-shopping through social media

Tab title
The purpose of this study is to recognize the attitudes of Saudi women towards electronic shopping through social media, and to explore the effect of each factor (cost, confidence, enjoyment, benefit, safety, complexity) on Saudi women in the E-shopping process. And get to know the advantages of it from Saudi women’s point of view, and to what extent they accept and adopt it, and will this type of shopping put an end to traditional shopping, and in the sake of that we used the survey method, and we applied the study through distributing (400) questionnaire – in an electronic way – among the students (female) of King Abdul-Aziz University as a simple random sample of Saudi women. The study concluded that Saudi women are familiar with this kind of shopping whereas 88% of the research sample have a positive attitudes towards it, and the results showed that Instagram is the most attractive means of E-shopping for Saudi women, and showed that what marks E-shopping from traditional shopping is the possibility to shop anytime, relief and deliver wares to the house, and the most of what obstruct the sample is identifying the texture and the quality of goods. The study indicated out that the purchasing behavior of the sample is harmonious with its cognitive, sentimental and behavioral tendencies towards e-shopping via social media. As such, the results showed that nearly half of the sample has became adoptive with this type of shopping, which indicates to the spread of this notion in Saudi society more and more, and the study showed that the most e-shopping strategies sought by Saudi women are the delivery of goods for free and the availability of pictures and videos which are illustrating the use of these goods, and also there is a high indicator between the measurement of confidence and safety for research sample in their confidence in e-shopping. The study recommended the importance of taking the obstacles of e-shopping to be considered by marketers to gain customers, and that the traditional markets need to integrate with e-shopping to maintain their customers, and take into account the credibility and quality, which is one of the most important features that must be available in electronic shopping to contribute in maintaining the old customers and gaining new customers. Keywords:  attitudes, Saudi women, e-shopping, social media